734. Aleksander Gierymski okiem psychiatry i psychologa - Dorota Parnowska, Tadeusz Parnowski

Wykład lekarzy z Instytutu Psychiatrii i Neurologii w Warszawie zorganizowany został w ramach programu edukacyjnego towarzyszącego wystawie „Aleksander Gierymski 1850-1901”, Muzeum Narodowe w Warszawie, 26 czerwca 2014 r. [53min] https://wszechnica.org.pl/wyklad/aleksander-gierymski-okiem-psychiatry-i-psychologa/ Sposób malowania, zainteresowania twórcze i funkcjonowanie społeczne Aleksandra Gierymskiego stały się podstawą do oceny osobowości i diagnozy zaburzeń psychicznych artysty. Czy drażliwość, wybuchowość, zmienność nastroju, drobiazgowość dają podstawy do wysnucia hipotezy o chorobie? Czy wskazują jedynie na pewien typ osobowości, który pod wpływem niekorzystnych czynników (bieda, złe odżywianie, obcowanie z toksycznymi substancjami) powoduje trudności w funkcjonowaniu społecznym? Wykład wygłosili dr n.med. Dorota Parnowska (psycholog kliniczny) i prof.Tadeusz Parnowski (psychiatra) z Instytutu Psychiatrii i Neurologii w Warszawie. Wczesny okres życia Aleksandra Gierymskiego charakteryzuje dbałość o wygląd zewnętrzny, kontrola własnych zachowań i zainteresowanie relacjami społecznymi. Obecność rodziców i rodzeństwa stabilizowała go emocjonalnie, a swobodny wybór zawodu i wsparcie jego decyzji życiowych przez osoby dla niego ważne, zapewniały mu możliwośćprawidłowych kontaktów społecznych. Szczególną rolę w jego życiu w tym okresie, odegrał Maksymilian. Z jednej strony był ukochanym bratem wskazującym drogę rozwoju i w początkowym okresie pracy twórczej zapewniającym bezpieczeństwo materialne. Z drugiej strony był obiektem zazdrości i rywalizacji, jak ma to miejsce w przypadku każdego rodzeństwa. Przez wszystkie lata życia Aleksander mimo licznych dowodów akceptacji i uznania jego wielkości jako artysty, ciągle czuł się niedoceniany. Coraz częściej jego zachowania były impulsywne, gwałtowne, ludzie będący wokół niego drażnili go swoimi opiniami na temat jego sztuki. Stał się szorstki, trudny w kontakcie, mało zainteresowany problemami innych ludzi, wsłuchany w swój świat i swoją wizję sztuki. Coraz bardziej wycofywał się z relacji społecznych, równocześnie stając się wnikliwszym obserwatorem i perfekcyjnym wykonawcą. Poszukiwał nowych technik dla wyrażenia tego, co widział. Malował pędzlem, szpachlą, szczotką, rozgładzał farbę palcami na płótnie i wielokrotnie poprawiał kompozycję obrazu (poprzez zmianę kształtu obrazu, przesunięcie kompozycji osiągane przycinaniem, a następnie doklejaniem pasów płótna), by odpowiadała jego wyobrażeniu idealnego rozwiązania założenia malarskiego. W swoich obrazach nie zajmował się wprost swoimi emocjami, nie malował własnego cierpienia, tematem swojej twórczości uczynił naturę i życie codzienne zwykłych ludzi. W jego sztuce można obserwować niezwykłą spójność obrazu i emocji, struktury i kompozycji. Nie widać znamion dezorganizacji, ani w tematyce, ani w sposobie przekazu. Jego obrazy cechuje współbrzmienie z otaczającymgo światem. Wydaje się to tym bardziej istotne, że w tym samym czasie artysta odbierany był przez innych ludzi jako osoba drażliwa, uparta, wielkościowa, chwiejna emocjonalnie. Cechy te i zachowania z upływem czasu coraz bardziej dominowały w sposobie bycia malarza. Pod maską opryskliwego i trudnego w kontakcie człowieka, kryło się rozczarowanie, cierpienie, ale też i bogate życie psychiczne. Jego sposób zachowania cechowała logika i upór, naznaczony ideą nadwartościową, jaką stała się sztuka. Biorąc pod uwagę wspomniane wyżej informacje i opisane ograniczenia, możemy jedynie postawić hipotezy dotyczące obecności lub braku choroby psychicznej artysty i podjąć próbę oceny jego osobowości. Znajdź nas: https://www.youtube.com/c/WszechnicaFWW/ https://www.facebook.com/WszechnicaFWW1/ https://anchor.fm/wszechnicaorgpl---historia https://anchor.fm/wszechnica-fww-nauka https://wszechnica.org.pl/ #muzeumnarodowe #psychiatria #psychologia #malarstwo #sztuka #mózg #emocje #kultura #gierymski #aleksandergierymski