830. Wolność słowa a język nienawiści - Jacques Dewitte, Elke Gryglewski, Paula Sawicka, K. Gebert

Spotkanie z cyklu Debat Językowych zorganizowane przez Centrum im. Profesora Bronisława Geremka i Friedrich Ebert Stiftung, 6 marca 2012, Biblioteka Uniwersytetu Warszawskiego [1h50min] https://wszechnica.org.pl/wyklad/wolnosc-slowa-a-jezyk-nienawisci/ – Wolność słowa w Polsce zawdzięczamy Bronisławowi Geremkowi. Kiedy jednak myślę o jego postaci, nasuwa się nie tylko kwestia wolności słowa, ale i o odpowiedzialności słowa. Profesor uczył nas właśnie odpowiedzialności słowa. Uczył nas tego, że należy korzystać z języka tak, aby przekładało się to na pożytek dla odbiorcy: słuchającego, czytającego. – powiedział Konstanty Gebert, który poprowadził debatę „Wolność słowa a język nienawiści”. 6 marca 2012 r., w Bibliotece Uniwersytetu Warszawskiego odbyła się międzynarodowa debata „Wolność słowa a język nienawiści”, zorganizowana przez Centrum im. Profesora Bronisława Geremka, Fundację Friedricha Eberta oraz Stowarzyszenie Przeciwko Antysemityzmowi i Ksenofobii „Otwarta Rzeczpospolita”. Język jest nie tylko narzędziem komunikowania się człowieka ze światem, ale również specyficzną forma bycia wobec świata – świadomym, ale też często nieuświadomionym horyzontem ludzkich doświadczeń, wyobrażeń, przekonań, lęków i tęsknot. Celem cyklu debat językowych jest refleksja nad procesem wielowymiarowego uwikłania języka w nurt współczesnego życia społecznego i politycznego. Do dyskusji na temat warunków i granic wolności słowa oraz języka nienawiści zostali zaproszeni: Jacques Dewitte – filozof, pisarz, tłumacz m.in. prac Leszka Kołakowskiego. Autor licznych książek, który ostatnio opublikował Le Pouvoir de la langue et la liberté de l’esprit (2007), L’exception européenne, ces mérites qui nous distinguent (2008), Kołakowski. Le clivage de l’humanité (2011). Elke Gryglewski – politolożka i amerykanistka (Ameryka Łacińska), pracowniczka naukowo-pedagogiczna miejsca pamięci i edukacji historycznej „Dom Konferencji w Wannsee”. Zajmuje się problematyką pamięci w społeczeństwach wielokulturowych. Paula Sawicka – psycholożka, była nauczycielka akademicka, tłumaczka. W latach 70. i 80. związana z opozycja demokratyczną, w latach 90. zaangażowana w odbudowę społeczeństwa obywatelskiego w Polsce, od 2004 r. kieruje Zarządem Stowarzyszenia Przeciwko Antysemityzmowi i Ksenofobii „Otwarta Rzeczpospolita”. Dyskusję moderował Konstanty Gebert – dyrektor warszawskiego biura Europejskiej Rady Spraw zagranicznych (ECFR), reporter i komentator „Gazety Wyborczej”, założyciel żydowskiego miesięcznika „Midrasz”. Pierwszy z dyskutantów omówił zasadniczy problem debaty z perspektywy filozoficzno-politycznej. Jaques Dewitte podkreślił, że język to fenomen twórczy, którego niuanse niejednokrotnie umykają, tymczasem skutki działania mocy słów pozostają aż nadto widoczne i wymowne. Słowa mogą szkodzić, zaś język, którym się posługujemy nie jest niewinny – język siłą rzeczy rani nas i dotyka. Podstawowe pytanie, z którym musimy się zmierzyć brzmi: „Dlaczego człowiek jest istotą językową”? Czy tylko z punktu widzenia warunków komunikacji? Tak zarysowane zagadnienie odsyła do kwestii relacji pomiędzy językiem a złem. Człowiek potrzebuje przekuwać to, co myśli i czyni w słowa, potrzebuje szeregować, określać i nazywać, jednakże z owej konfrontacji z językiem nigdy nie wychodzi bez szwanku. Słowa wywołują określony skutek, w tym sensie, że nie pozostawiają nas niewinnymi. Na tym właśnie polega tajemnica języka. Z kolei wolność wypowiedzi łączy się wyraźnie z zagadnieniem tożsamości. Autor książki Władza języka i wolność ducha podkreślił konieczność zakwestionowania narodowej autonegacji. Znajdź nas: https://www.youtube.com/c/WszechnicaFWW/ https://www.facebook.com/WszechnicaFWW1/ https://anchor.fm/wszechnicaorgpl---historia https://anchor.fm/wszechnica-fww-nauka https://wszechnica.org.pl/ #wolnośćsłowa #języknienawiści